Op 1 maart 1992 wees een volksreferendum onder de Bosniche bevolking uit dat de meerderheid van het volk zich wilde afscheiden van het toenmalige Joegoslavië. Een grote groep inwonende Serviërs was hiertegen en stelde dat het referendum ongrondwettelijk was. Deze Serviërs riepen onder leiding van Radovan Karadžić een eigen Servische Republiek uit. Dit betekende het begin van de Bosnische Oorlog (1992-1996).
Mladić als opperbevelhebber
Iets meer dan twintig jaar geleden werd Mladić op 12 mei 1992 opperbevelhebber van het Bosnisch-Servische leger. Dit leger bestond voornamelijk uit Serviërs die wilden dat Bosnië aangesloten bleef bij het toenmalige Joegoslavië. Mladić gebruikte zijn strijdkrachten om de Bosnische onafhankelijkheid te bestrijden. Hij voerde etnische zuiveringen uit: personen van niet-Servische afkomst werden in eerste instantie opgesloten in gevangenkampen of verdreven. Bij het beleg op de Bosnische hoofdstad Sarajevo kwamen duizenden mensen om het leven. Bij Srebrenica mondde het uit in een waar bloedbad; aanwezige Nederlandse troepen voorkwamen niet dat circa 8.000 moslims werden geëxecuteerd.
Nederlandse rol
Srebrenica werd oorspronkelijk bewaakt door een Nederlands bataljon van de NAVO onder leiding van luitenant-kolonel Thom Karremans. Van 11 tot 13 juli 1995 kreeg hij te maken met de inname van Srebrenica door militairen van Mladić. Karremans vroeg toen tevergeefs om luchtsteun bij de NAVO. De Verenigde Naties wilden een militair ingrijpen voorkomen en stelden dat het behouden van de vrede belangrijker was dan interventie. Vervolgens probeerde Karremans te onderhandelen met Mladić over de aftocht van de ingesloten burgers. Achteraf kreeg Karremans veel kritiek op de wijze waarop hij en zijn bataljon tijdens deze gebeurtenissen functioneerden, zo zouden zijn mankrachten op 14 juli zelfs hebben geholpen met het scheiden van de mannen, vrouwen en kinderen. Enkele dagen na de massamoord in Srebrenica heeft Karremans gesteld dat “er in deze oorlog geen good guys en geen bad guys zijn”. Ook prees hij de militaire strategie van Mladić.
Een commissie die was ingesteld om de Nederlandse rol te beoordelen stelde dat niet zozeer Karremans als legeraanvoerder had gefaald, maar juist de Nederlandse inlichtingendienst omdat zij de intenties van de Servische nationalisten niet goed hadden doorgrond.
Einde van de oorlog
Uiteindelijk greep de internationale gemeenschap in om de Bosnische Oorlog te beëindigen. Met het Verdrag van Dayton (1995) kwam de oorlog geleidelijk ten einde en kregen de Federatie van Bosnië en Herzegovina en de Servische Republiek vaste vorm. Er werd een Joegoslavië-tribunaal ingesteld om oorlogsmisdadigers op te sporen en te veroordelen. Nadat Karadžić in juli 2008 werd gearresteerd, hoopte men ook Mladićte pakken te krijgen. De Europese Unie stelde zelfs dat een toetreding van Servië tot de Europese Unie werd uitgesloten zolang Mladić nog niet uitgeleverd was. Vorig jaar werd Mladić gearresteerd en vandaag begint zijn proces officieel.
Het proces Mladić
Bij het proces worden maar liefst 400 getuigen opgeroepen waarvan 158 ook daadwerkelijk ondervraagd gaan worden. Door de enorme omvang van de zaak zal het proces nog wel een tijd voortduren. De rechter heeft vanochtend laten weten dat Mladić en zijn advocaat niet alle processtukken op tijd hebben aangeleverd, zodat het proces in een later stadium mogelijkerwijs voor een onbepaalde tijd uitgesteld moet worden. Hoe het ook zij, de beruchte oorlogsmisdadiger Mladić zal niet ontkomen aan het strafrechtelijk proces dat vandaag is gestart.
![]() |
De begrafenis van meer dan 500 slachtoffers van de moordpartij bij Srebenica. 11 juli 2006. Bron: Babaroga. |
Update 17 mei 13:04
Vanochtend heeft de rechter bepaald dat het proces voor
onbepaalde tijd wordt geschorst, de advocaten van Mladic stelden onvoldoende
voorbereidingstijd te hebben gehad en hebben schorsing van een half jaar
aangevraagd. Er is bepaald dat er "zo spoedig mogelijk" een uitspraak zal
worden gedaan over wanneer het proces zich zal voortzetten.
Vanochtend werd wel al kort over Srebrenica gesproken. Mladic
ontkende alle aanklachten en stelde dat hij en zijn leger
"de Serviërs in Bosnië hebben beschermd".
Geen opmerkingen:
Een reactie posten