In onze dagelijkse bezigheden vergeten we nogal eens wat zich eigenlijk boven ons hoofd bevindt, of beter gezegd, om ons heen. En waar we deel van uitmaken. De Venusovergang van afgelopen dinsdag helpt ons herinneren dat we om de zon draaien, en ronddolen op een kleine planeet in een grote Melkweg. Deze week staan we stil bij misschien wel de bijzonderste foto die de mens ooit heeft gemaakt: de Hubble Ultra Deep Field foto (HUDF). Een minuscuul stukje heelal, blijkt al zo onvoorstelbaar veel te bevatten.
Op 9 maart 2004 onthulde astronomen van het Space Telescope Science Institute het diepste portret van het universum ooit gemaakt. Hubble richtte zich op een klein, voor het oog schijnbaar zeer donker stukje heelal. Zo leeg en donker bleek dit stukje niet te zijn, nadat de Hubble langdurig met zijn extreem krachtige lens zijn blik erop wierp. We zien op de foto zo’n tienduizend sterrenstelsels. Dat zijn melkwegen net als waar onze zon deel van uitmaakt: een groepering van miljoenen sterren bij elkaar. Van de heldere contouren tot het vaagste puntje, het betreffen allemaal sterrenstelsels (met uitzondering van de enkele heel felle ‘voorgrond’ sterren, die behoren tot onze eigen Melkweg).
Dit stukje heelal representeert een ‘gebied’ van de hemel, zo groot als wanneer je een graankorrel van 1 bij 1 millimeter met gestrekte arm 1 meter voor je houdt terwijl je naar de sterren kijkt. Niet eerder kon de mens zich zo’n voorstelling maken van de uitgestrektheid en de gigantische omvang van het heelal. De foto in 2004 was tegelijkertijd ook de verste kijk in het verleden die de mens ooit deed. Het licht van sommige van de gefotografeerde sterrenstelsels is meer dan 10 miljard jaar oud. Zo lang deed het licht erover om de aarde en dus de lens van de Hubble te bereiken. Intussen zullen deze sterrenstelsels allang niet meer bestaan.
De Hubble deed zo’n 11 dagen over het maken van de foto. Zou de Hubble de hele hemel op deze manier moeten afgaan, dan zou dat 1 miljoen jaar duren. Grote getallen, te lastig om je er een voorstelling bij te maken. Hieronder ook een filmpje, speciaal gewijd aan deze foto, om je te ‘begeleiden’ bij het bekijken van de bijzonderste foto uit de geschiedenis van de sterrenkunde.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten