Eerste grotschilderingen door kunstzinnige Neanderthalers

Niet de Homo sapiens, maar de Neanderthalers waren de eerste artistieke leden van de menselijke familie. Neanderthalers, die veelal bruut en primitief worden afgebeeld, zouden de Homo sapiens wellicht zelfs hebben geïntroduceerd in de schone kunsten. Nieuw onderzoek wijst uit dat traditionele percepties over de oermens niet kloppen. 

Een project van Spanjaarden, Portugezen en Britten, onder leiding van dr. Alistair Pike van de Universiteit van Bristol heeft aangetoond dat rotsschilderingen gevonden in een grot bij het noord-Spaanse dorp El Castillo niet ‘slechts’ 25.000 jaar oud zijn, maar ouder dan 41.000 jaar. Met deze nieuwe datering betreffen deze rotsschilderingen de oudste van Europa. De archeologen relativeren deze uitspraak vervolgens wel door te stellen dat andere rotsschilderingen mogelijk ouder zijn, maar dat dit de oudste zijn waarbij de leeftijd wetenschappelijk bewezen kan worden. De opmerkelijkste conclusie van hun werk was dat deze schilderingen hoogstwaarschijnlijk niet door Homo sapiens, maar door Neanderthalers zijn gemaakt.

Neanderthalers de eerste kunstenaars?

De rotsschilderingen geven enkele ‘geverfde handen’ weer met cirkels daaromheen. De onderzoekers kunnen aan de vorm en methode afleiden dat de schilderingen van de hand van Neanderthalers zijn. Het belangrijkste bewijs is het feit dat de rotsschilderingen in ieder geval ouder zijn dan 41.000 jaar. De eerste Homo sapiens kwamen 41.500 jaar geleden naar dit gebied. Als de archeologen kunnen vaststellen dat het werk ouder is dan 41.500 jaar dan zouden zij bewezen hebben dat het afkomstig is van de Neanderthalers.

Relatie Homo sapiens en Neanderthalers

De ontdekking heeft veel gevolgen op hoe wetenschappers nadenken over de relatie tussen Neanderthalers en Homo sapiens. De traditie van rotsschilderingen was de Homo sapiens niet bekend voordat zij naar Europa kwamen, er zijn immers geen dergelijke rotsschilderingen van Homo sapiens buiten Europa gevonden. Als blijkt dat de Neanderthalers al vóór dat de Homo sapiens kwamen een kunstzinnige traditie hadden, dan is het de vraag hoe en of zij hun artistieke vaardigheden hebben overgebracht op de Homo sapiens.