5 juli 2012

‘Blade Runner’: een paralympische of olympische atleet?

Hoewel de Zuid-Afrikaanse Oscar Pistorius beide benen op elfjarige leeftijd verloor, wist hij een topsporter te worden. Dit werd voornamelijk mogelijk gemaakt door twee protheses van koolstofvezel, die het beoefenen van bepaalde sporten voor Pistorius mogelijk maakte. Na vele winsten op de Paralympische spelen mag hij dit jaar voor het eerst meedoen aan de Olympische Spelen.

Pistorius, ook wel bekend als ‘Blade Runner’, won vier gouden medailles op de Paralympische Spelen. Dit sportevenement biedt oorspronkelijk sportmogelijkheden voor sporters met amputaties, niet-progressieve hersenbeschadigingen, visuele beperkingen, intellectuele beperkingen, en ‘Les Autres’ (de overigen: bijvoorbeeld sporters met dwerggroei of andere lichamelijk afwijkingen).

Het begin van de Paralympische Spelen

Sportwedstrijden voor gehandicapten worden gehouden vanaf de sportevenementen van Sir Ludwig Guttman. In 1948 organiseerde Guttman namelijk sportwedstrijden voor Engelse veteranen met een rugletsel. Vier jaar later participeerden ook buitenlandse sporters. De officiële Paralympische Spelen worden gehouden vanaf 1960. De Spelen worden in hetzelfde jaar en vanaf 1988 ook in dezelfde stad als de Olympische Spelen gehouden. Vanaf dit jaar is het zelfs een verplichting dat de Paralympische en Olympische spelen tegelijkertijd en op dezelfde plaats gehouden moeten worden.

Schandaal

Op het moment worden er geen sporters met een intellectuele beperking toegelaten op de Paralympische Spelen, een van de oorzaken is de Paralymische basketbalrel. Een vereiste om mee te mogen doen in een Paralympisch basketbalteam was dat alle atleten (afzonderlijk) een IQ van maximaal 70 hadden. Toen het Spaanse basketbalteam in 2000 de gouden medaille haalde ontstond er een rel: één van de atleten, Carlos Ribagorda, stelde in een artikel dat hij en negen anderen van het Spaanse team in werkelijkheid helemaal geen intellectuele handicap hadden. Zo was hijzelf een journalist, en bevonden er zich in het team ook een advocaat, een inginieur en enkele studenten. Volgens Ribagorda beperkte de Spaanse fraude zich niet tot het bastketbalteam. Ribagorda liet weten dat hij slechts aan de Spelen meedeed, om later de misstanden aan de kaak te kunnen stellen. Hoewel het schandaal werd ontkend, was de fraude duidelijk en moesten de medailles weer ingeleverd worden.

‘Blade Runner’

Pistorius was niet de eerste Paralympische atleet die is toegelaten tot de Olympische Spelen. In 1984 mocht Neroli Fairhall, een Nieuw-Zeelandse boogschutter, meedoen aan de Olympische Spelen, ondanks het feit dat hij in een rolstoel zat. In 2008 probeerde Pistorius ook al mee te doen aan de Olympische Spelen. Eerst werd dit verboden door de International Association of Athletics Federations (IAAF), die stelde dat het verboden is om gebruik te maken van allerlei soorten van technologie die een oneerlijke concurrentie bevorderd. De IAAF was vooral bang dat Pistorius protheses hem een oneerlijke voorsprong zouden geven op de andere sprinters. Uiteindelijk stelde de organisatie van de Olympische Spelen dat de argumenten van de IAAF niet voldoende wetenschappelijk onderbouwd waren en dat Pistorius mocht participeren indien hij zich, net als alle andere atleten, wist te kwalificeren. In 2008 mislukte dit op 0,7 seconden na, maar in 2012 wist hij zich te plaatsen. Hoewel het op het eerste gezicht prachtig lijkt dat een zware handicap als die van Pistorius door de moderne technologie haast volledig teniet kan worden gedaan, zijn de discussies of het eerlijk is jegens de andere atleten, en waar precies de grenzen worden gelegd, nog lang niet afgelopen.

Geen opmerkingen: