Zonsverduistering beëindigt veldslag

Op 28 mei 585 v. Chr. vond de Slag bij de Halys plaats, de laatste slag in een vijf jaar durende oorlog tussen de Meden en de Lydiërs. Deze slag wordt ook wel de Slag van de Eclips genoemd, want hij eindigde plotseling met een totale zonsverduistering. Dit 'goddelijke teken' zorgde direct voor een vredesverdrag.

De Lydiërs waren een volk dat leefde in Anatolië, in het huidige Turkije. Hun hoofdstad was Sardes. De Lydiërs waren welvarend geworden door het exploiteren van elektrum, een natuurlijke legering van zilver en goud. Van dit metaal sloegen ze munten en daarmee gelden ze als de uitvinders van het muntgeld.

De Meden kwamen oorspronkelijk uit westelijk Iran en waren in de zevende eeuw voor Christus een van de grootmachten van het Nabije Oosten geworden. In Anatolië stuitten ze op de Lydiërs. Dat leidde tot een langdurig conflict dat met de Slag om de rivier de Halys tot een einde kwam.

Herodotos

De bron voor de Slag om de Halys is de Griekse geschiedschrijver Herodotos die een eeuw later leefde in Anatolië. Wraak was volgens hem de directe aanleiding tot het uitbreken van de oorlog. Scytische jagers, die in dienst waren van de Meden, hadden een van de zonen van de koning gedood en waren vervolgens naar Sardes gevlucht. De Meden eisten de uitlevering van de moordenaars, maar de Lydische koning Alyattes weigerde dat. Daarop brak de oorlog uit.

Verduistering

Herodotos: “In het zesde jaar vond er een slag plaats waarbij het gebeurde dat, toen het gevecht begonnen was, de dag plotseling nacht werd. (…)De Lydiërs en de Meden hielden op met vechten toen ze zagen dat de dag nacht was geworden en beiden stonden erop om vrede te sluiten.”

Er werd een bestand gesloten dat bezegeld werd door het huwelijk van Alyattes dochter Aryenis met Astyages, de zoon van de Medische koning. De rivier de Halys gold voortaan als grens tussen de twee volkeren.

Voorspeld

De zonsverduistering tijdens de Slag om de Halys is nog om een andere reden bijzonder. Het is namelijk de eerste zonsverduistering waarvan bekend is dat hij van te voren voorspeld is. Herodotos meldt dat Thales van Milete van te voren verkondigd had dat de zonsverduistering zou plaatsvinden. Het uitkomen van deze voorspelling maakte Thales wereldberoemd in die dagen. Ook bijzonder is dat de datum van de zonsverduistering exact valt uit te rekenen en het daarom de eerste slag uit de geschiedenis is waarvan de datum precies bekend is.