16 mei 2012

Duitsers schaffen Amsterdamse tijd af, voeren zomertijd in


Op 16 mei 1940 voerde de Duitse bezetter in Nederland de zomertijd in, evenals de Midden-Europese tijd (MET). Hiermee verviel de gebruikelijke Amsterdamse tijd. Na de Tweede Wereldoorlog handhaafde men de Midden-Europese tijd (MET), maar werd het zomertijd-principe van de Duitsers juist afgeschaft.

Tot begin twintigste eeuw had iedere plaats in Nederland zijn eigen tijd, die gebaseerd was op de stand van de zon. De komst van de spoorwegen in de 19e eeuw maakten een uniforme tijd noodzakelijk. Al in 1845 stelden sommigen voor dat alle gemeenten in Nederland hun klokken gelijk zouden zetten met de klok van het Paleis in Amsterdam. Vanaf 1880 hanteerden de Spoorwegen bij het maken van de dienstregeling deze  Amsterdamse tijd. In 1908 kwam er een wet tot stand waardoor de  Amsterdamse Tijd (AT) voortaan in heel Nederland zou gelden. Deze tijd liep 20 minuten voor op de West-Europese Tijd: de Greenwich Mean Time (GMT) en 40 minuten achter op de Midden-Europese Tijd (MET). 

De Duitse bezetter beval al heel snel, op 16 mei 1940, dat Nederland moest overgaan op de  Midden-Europese tijd. Tegelijkertijd werd de zomertijd ingevoerd. Omdat de Amsterdamse Tijd 40 minuten achterliep op de Midden-Europese tijd, moesten de klokken om 12 uur ’s nachts op tien over half twee gezet worden, een uur en 40 minuten vooruit dus. Het was de bedoeling dat de klokken op 6 oktober dat jaar weer een uur zouden worden teruggezet, maar dat gebeurde pas op 2 november 1942. Nederland heeft dus een zomertijd gekend die zo’n kleine twee en een half jaar duurde. Waarschijnlijk hadden de Duitsers geen oog meer voor de Nederlandse tijdaanduiding.

Nederland ontdeed zich na de oorlog van de zomertijd, maar In 1977 voerde men weer een zomertijd in vanwege de oliecrisis. Het zou energiebesparing in de hand werken, omdat het s’s avonds dan een uur langer licht was.


Duitse soldaten aan de voorzijde van het Centraal Station
in Amsterdam, vlak voor de bevrijding van de stad in mei 1945.

1 opmerking:

Lars Roobol zei

En sindsdien hebben Mette en Femke het gevoel dat het niet klopt, het moment dat de wekker afgaat. ;-)